تهدیدهای وارداتی در اقتصاد ایران

۸ شهریور ۱۳۹۵

یک کارشناس مسائل اقتصادی در گفت و گو با پایگاه خبری و تحلیلی اگزیم نیوز در خصوص جذب سرمایه گذاری های خارجی تولیدی (اعم از صنعتی یا غیر صنعتی) اظهار کرد: سرمایه گذاری خارجی از دیرباز یکی از بزرگترین نیازهای کشورمان محسوب می شده و تلاش برای جذب سرمایه گذاری خارجی از زمان های گذشته شروع شده و تا زمان انقلاب و هم اکنون این مسیر طی شده اما پس از انقلاب با روند آرام تری به کار خود ادامه داده است.

عبدالرحیم مفیدی بیدگلی تولید ملی را مبتنی بر نیاز ملی دانست و تصریح کرد: نیاز ملی ناشی از عواملی همچون افزایش جمعیت، توسعه الگوی مصرف (به طور مثال الگوی مصرف در سال های ۹۵ با الگوی مصرف در سال های ۴۰ به طور کامل متفاوت است)، الزامات حضور در اقتصاد بین المللی، تغییر شیوه های زندگی و … است.

وی افزود: با توجه به عواملی که به آنها اشاره کردم تقاضا و عرضه هم در سال های اخیر شکل دیگری به خود گرفته و شاهد تقاضا در کشور هستیم. به همین دلیل در کنار رشد تقاضا علاوه بر توسعه عرضه کالا توسط تولید کننده های داخلی، واردات هم انجام می شود. اما به دلیل نبود و کمبود قوانین کافی و نداشتن نگرش علمی به حوزه واردات، این امر ضربه هایی به تولیدکننده های داخلی و کالاهای تولیدی داخل زد.

به عقیده مفیدی طی سال های مختلف واردات در زمان هایی رها شده و در شرایطی کنترل شده و در نهایت می توان گفت استراتژی مشخص و دقیقی برای آن وجود نداشته و تجربه ثابت کرده که از این امر بیشتر در زمان هایی که دولت با ارز بالایی روبرو بوده برای کنترل بازار استفاده شده؛ چیزی که اقتصاد دانان از آن به عنوان عامل اصلی بیماری هلندی یاد می کنند.

این فعال بخش خصوصی افزود: به هر حال با وجود این شرایط کالاهای تولید داخلی و محصولات وارداتی با هم کج دار و مریز کنار آمده اند تا به دهه ۸۰ رسیدیم. اتفاقی که در آن سال ها افتاد این بود که واردات لجام گسیخته شد و در کنار آن کاهش رشد جمعیت لطمه زیادی به تولید داخلی زد و در طرف دیگر الگوی های مصرف به شرایط تعادلی نزدیک تر شدند و رشد نکردند. به گفته وی در آن شرایط دهک های درآمدی هم بر هم خورد که باز هم قدرت خرید را در کلان مملکت کاهش داد.

وی تصریح کرد: نکته لازم به ذکر این است که نا متعادل بودن عرضه و تقاضا را در همه صنایع و کالاها داشتیم. این در حالی است که این اتفاق را درباره خدمات مهندسی و پیمان کاری هم شاهد بودیم.

به عقیده مفیدی مجموع این عوامل شرایط رکودی را در کشور ایجاد کرد. در سال های اخیر هم تحریم غرب علیه کشورمان این موضوع را تشدید کرد و در شرایط فعلی هم محدودیت های بانکی و برخی مسائل سیاسی رابطه ما را با بسیاری از کشورهای خارجی بر هم زده و باعث شده دربهای صادرات کالاهای ما به کشورهای خارجی بسته شود و از این طریق هم نتوانیم ارز آوری بیشتری داشته باشیم.

وی افزود به عقیده من در شرایط فعلی برای حل معضلات صادرات در کنار رفع چالش های بانکی، بیمه ای و گشایش های اعتباری باید مدیریت فعال داشته باشیم تا اثر ده ها عاملی را که می تواند در این حوزه بازدارنده باشد کم کنیم. مفیدی در خصوص اینکه آیا افزایش نقدینگی می تواند واردات را رونق بخشد و آن را زیاد کند گفت: به عقیده من این موضوع درست نیست و برنامه ریزی و مدیریت بیشتر می تواند در این فرآیند موثر باشد.